In 2024 kwamen er in totaal zo’n 4.6 miljard pakjes met een waarde van minder dan 150 euro de Europese Unie binnen. Een verdubbeling ten opzichte van het jaar voordien. 91% van die pakketjes is afkomstig uit China. “Een duidelijk teken dat er moet worden ingegrepen”, reageren de Vooruit-parlementsleden. “Het grote probleem is dat we weten dat een groot deel van die pakjes niet voldoet aan Europese standaarden. Sterker nog, ze brengen de veiligheid en de gezondheid van gebruikers in gevaar. Het gaat hier bijvoorbeeld om cosmetica, kinderspeelgoed, kledij, die toch nog stoffen bevatten die in Europa al lang verboden zijn of waarvan de maximumnormen sterk wordt overschreden”, zegt Bruno Tobback (Vooruit). “Uit onderzoek blijkt dat in tweederde van de gevallen die producten niet voldeden aan de Europese veiligheidsnormen.”
Hervorming douane-unie
“Door het enorme volume wordt het steeds moeilijker om te controleren en wordt de pakkans kleiner”, zegt Tobback. “Daarom kwam de vorige Europese Commissie al met een hervorming van de douane-unie om de wanpraktijken op dergelijke e-commerceplatformen aan te pakken. De veiligheid en de gezondheid van onze burgers staat voorop.” In het voorstel van de Commissie zou er werk worden gemaakt van meer en efficiëntere controles. Een nieuwe Europese Douaneautoriteit zou de samenwerking tussen de nationale douanes moeten versterken én gerichte ondersteuning kunnen bieden om het aantal controles de hoogte in te duwen.
“Maar die maatregelen blijven liggen”, verklaart Tobback. “De lidstaten moeten hun positie nog bepalen, terwijl die van het parlement al bijna een jaar klaar ligt. Gezien de impact op onze bedrijven, is het hoog tijd dat de lidstaten vaart maken.”
111 dataplatformen
Zo wil de Commissie werk maken van één dataplatform voor het verzamelen van gegevens, aangeleverd door importeurs en exporteurs in de hele EU. “Vandaag zit die informatie verspreid over 111 verschillende dataplatformen”, zegt Tobback. “Eén platform zou een enorme winst betekenen voor de screening van de paketten en de efficiëntie van de controles ten goede komen.” Daarnaast wil de Commissie, in samenwerking met de nationale autoriteiten, ook werken aan een tijdelijke gecoördineerde controleactie om meer informatie te verzamelen over producten die niet aan de standaarden voldoen.
“Ook de platformen zelf moeten daarbij hun verantwoordelijkheid nemen”, zegt Tobback. “Platformen hebben onder de Digital Services Act de verplichting om illegale producten, zoals producten met verboden middelen of namaakproducten, op te sporen en offline te halen. Vandaag gebeurt dat te weinig. In oktober vorig jaar startte de Commissie reeds een onderzoek naar het Chinese Temu, maar ook andere platformen volgen de regels niet. Hoog tijd dat de Commissie daar gevolg aan geeft.”
Het is vijf voor twaalf. “De enorme stijging in het aantal pakjes is zorgwekkend, wetende dat heel veel van die producten niet veilig zijn voor de gebruiker. Hoog tijd dat er nu ook écht actie wordt ondernomen op het Europese niveau. De tsunami aan ‘goedkope en gevaarlijke brol’ uit China moet stoppen.”